عنوان: نقش گیاهان در تغذیه و سلامت از دیدگاه قرآن و روایات
استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین ابوالفضل اصغری
استاد داور: حجت الاسلام و المسلمین عسکر نصیرایی
پژوهشگر: سیده مهناز موسوی
زمستان95
چکیده:
تحقیق حاضر با عنوان نقش گیاهان در تغذیه و سلامت از دیدگاه قرآن، با روش کتابخانهای یعنی اسناد و مدارکی صورت گرفته است و پردازش نیز توصیفی و تحلیلی است.
و با هدف رسیدن به مفهوم گیاه، جایگاه و اهمیّت آن در تغذیه، آشنایی با نگرش اسلام به بهداشت تغذیه و سلامت انسان و آشنایی با گیاهان اشاره شده در قرآن و خواص و ویژگی آنها به رشتهی تحریر درآمده است.
آیات متعددی در قرآن به گیاهان و نقش آنها در تغذیه انسان به صورت مستقیم و غیر مستقیم اشاره دارد که با مروری بر آنها، میتوان گفت: از منظر قرآن، اهمیّت گیاهان در تغذیه انسان بیش از سایر مواد خوارکی است، به گونهای که حتی در بیان خوراکها و نعمتهای بهشتی نیز خداوند، میوهها را بر گوشت مقدم داشته است. و در آیه 22 سوره طور میفرماید: «وَأَمْدَدْنَاهُم بِفَاكِهَةٍ وَلَحْمٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ؛ [و بر آن بهشتیان از هر نوع میوه و گوشت که مایل باشند فراوان بیفزاییم.] »
گیاهان در قاعدهی هرم غذایی، موجودات زنده قرار دارند و مهمترین تأمین کنندهی عناصر و مواد غذایی مورد نیاز انسان میباشند.
از جمله گیاهان و میوههای مفید که در قرآن و روایاتی از ائمه (علیهم السّلام) اشاره شده، شامل: انجیر، انار، انگور و … میباشند.
در همین راستا امام رضا (علیهم السّلام) فرمودند: انجیر شبیهترین چیزها به گیاهان بهشتی است.[1]
امام صادق (علیهم السّلام) فرمودند: انار را با پیه آن بخورید، همانا معده را پاک میکند.[2]
امام علی (علیهم السّلام) فرمودند: انگور هم غذا است، هم خورش و هم شیرینی و هم میوه است.[3]
بنابراین با تأملی بیشتر در آیات و روایات در این باره، به اهمیت و جایگاه ویژه این گیاهان در تغذیه و سلامت انسان پی میبریم. و آنچه که در آیات قرآن و روایات، چهارده قرن قبل در خصوص گیاهان و میوهها آمده، امروز عقل بشر با تلاش فراوان، پس از تجربهها و بررسیهای علمی زیاد به بعضی از خواص آن پی برده است.
کلید واژگان: گیاهان، تغذیه، سلامت
[1] . محمّد بن یعقوب، کلینی، الکافی، (محقق/ مصحح: علی اکبر غفاری، محمّد آخوندی)، ج 6، چاپ چهارم،
بی جا، دار الکتب الاسلامیه ، 1407 ق، ص 358.
[2] . احمد بن محمد بن خالد، برقی، المحاسن، (محقق/ مصحح: جلال الدین محدث)، ج 2، چاپ دوّم، قم،
دار الکتب 1371 ق، ص 541.
[3] . حسن بن فضل، طبرسی، مکارم الاخلاق، (مترجم: ابراهیم میرباقری)، ج 1، چاپ دوم، تهران، انتشارات فراهانی، 1365، ص 332.