مدرسه علمیه قدسیه بهشهر

عنوان: نقش گیاهان در تغذیه و سلامت از دیدگاه قرآن و روایات

 استاد راهنما: حجت الاسلام و المسلمین ابوالفضل اصغری

 استاد داور: حجت الاسلام و المسلمین عسکر نصیرایی

 پژوهشگر: سیده مهناز موسوی

 زمستان95

چکیده:

 تحقیق حاضر با عنوان نقش گیاهان در تغذیه و سلامت از دیدگاه قرآن، با روش  کتابخانه­ای یعنی اسناد و مدارکی صورت گرفته است و پردازش نیز توصیفی و تحلیلی است.

و با هدف رسیدن به مفهوم گیاه، جایگاه و اهمیّت آن در تغذیه، آشنایی با نگرش اسلام به بهداشت تغذیه و سلامت انسان و آشنایی با گیاهان اشاره شده در قرآن و خواص و ویژگی­ آنها به رشته­ی تحریر درآمده است.

 آیات متعددی در قرآن به گیاهان و نقش آنها در تغذیه انسان به صورت مستقیم و غیر مستقیم اشاره دارد که با مروری بر آنها، می­توان گفت: از منظر قرآن، اهمیّت گیاهان در تغذیه انسان بیش از سایر مواد خوارکی است، به گونه­ای که حتی در بیان خوراک­ها و نعمت­های بهشتی نیز خداوند، میوه­ها را بر گوشت مقدم داشته است. و در آیه 22 سوره طور می­فرماید: «وَأَمْدَدْنَاهُم بِفَاكِهَةٍ وَلَحْمٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ؛ [و  بر آن بهشتیان از هر نوع میوه و گوشت که مایل باشند فراوان بیفزاییم.] »

 گیاهان در قاعده­ی هرم غذایی، موجودات زنده قرار دارند و مهم­ترین تأمین کننده­ی عناصر و مواد غذایی مورد نیاز انسان می­باشند.

  از جمله گیاهان و میوه­های مفید که در قرآن و روایاتی از ائمه (علیهم السّلام) اشاره شده، شامل: انجیر، انار، انگور و … می­باشند.  

  در همین راستا امام رضا (علیهم السّلام) فرمودند: انجیر شبیه­ترین چیزها به گیاهان بهشتی است.[1]    

   امام صادق (علیهم السّلام) فرمودند: انار را با پیه آن بخورید، همانا معده را پاک می­کند.[2]

  امام علی (علیهم السّلام) فرمودند: انگور هم غذا است، هم خورش و هم شیرینی و هم میوه است.[3]

     بنابراین با تأملی بیشتر در آیات و روایات در این باره، به اهمیت و جایگاه ویژه این گیاهان در تغذیه و سلامت انسان پی می­بریم. و آنچه که در آیات قرآن و روایات، چهارده قرن قبل در خصوص گیاهان و میوه­ها آمده، امروز عقل بشر با تلاش فراوان، پس از تجربه­ها و بررسی­های علمی زیاد به بعضی از خواص آن پی برده است.

 کلید واژگان: گیاهان، تغذیه، سلامت

[1] . محمّد بن یعقوب، کلینی، الکافی، (محقق/ مصحح: علی اکبر غفاری، محمّد آخوندی)، ج 6، چاپ چهارم،
بی جا، دار الکتب الاسلامیه ، 1407 ق،  ص 358.
[2] . احمد بن محمد بن خالد، برقی، المحاسن، (محقق/ مصحح: جلال الدین محدث)، ج 2، چاپ دوّم، قم،
دار الکتب 1371 ق، ص 541.
[3] . حسن بن فضل، طبرسی، مکارم الاخلاق، (مترجم: ابراهیم میرباقری)، ج 1، چاپ دوم، تهران، انتشارات فراهانی، 1365، ص 332.