مدرسه علمیه قدسیه بهشهر

شیوه فرهنگی تربیتی امام حسین (علیه السلام) براي ايجاد آمادگی زنان قبل از واقعه عاشورا

امام (علیه السلام) در ابتدا با سخنرانیها و خطبه ها و گفتگوهای گوناگون با انصار، مهاجرین، اقوام، دوستان، هدف خویش را بیان کردند. و راه را نشان دادند؛ و فرمودند:« من برای اصلاح وضع امت جدم و امر به معروف و نهی از منکر قیام کرده ام… ».
و به زنان می فرمود:« همه می میرند و دام و بقاء از آن خداوند است». بدین وسیله یادآور می شدند که همه رفتنی هستند. خواه زود یا دیر؛ پس برگزیدن رفتن آگاهانه و ارزشمند بهتر است.
هشدارها
امام (علیه السلام) برای تصفیه ناآگاهانی از ناآگاهانی که همراه کاروان شده بودند و برای هشدار به ناآگاهانی که این مسیر را نمی توانند بپیمایند در حین سفر هشدارهای لازم را جهت آماده سازی، آمادگی تدریجی، ایجاد ثبات تدریجی و پایمردی برای پذیرش سختی های سفر و خصوصاً سختی ها و مصائب بعد از شهادت می دادند که از جمله این هشدارها که امام حسین(علیه السلام) برای آمادگی زنان می دادند چند مورد است که به آن اشاره می کنیم:( سید عبدالرزاق مقرم، مقتل الحسین، ص267).

1. بیان خواب
که امام می فرمودند:« من در این سفر خود را کشته می بینم. و حسن در خواب دیدم که به من فرمودند: تو نزد من خواهی آمد، و اینکه خواب دیدم سگ هایی بدنم را قطعه قطعه می کنند و از همه بیشتر سگی تیره با خالهای سفید و سیاه مرا بیشتر آزار می دهد.
2. هشدارهای کلامی
امام حسین (علیه السلام) خطاب به ام کلثوم می فرمود:« شما باید کشته مرا به خاک نظاره کنید، لیکن شما را به پرهیزگاری و صبر وصیت می کنم». و به مردم می فرمود:« بنی امیه تا جانم را نگیرد مرا فارغ نخواهد گذاشت».
3. هشدارهای عملی
امام حسین (علیه السلام) هنگام شنیدن خبرهای گوناگون در مورد وضعیت نهضت کلمه استرجاع بر زبان جاری می ساختند. و اینکه امام حسین(علیه السلام) بعد از شهادت بعضی پدران، فرزندانشان را مورد نوازش قرار می دادند و به شیوه غیرمستقیم می فهماند که پدرشان به شهادت رسیده است، این هشدار خوبی بود به زنانی که متزلزل بودند و از ادامه راه و تعقیب هدف بازداشته شوند ولی اگر مانند اهل بیت (علیهم السلام) انتخابی آگاهانه دارند بمانند.
وقتی به کربلا رسیدند امام می فرمود:« اینجا سرزمین معهود است، برخلاف معمول خیمه زنان را در گودالی و مکانی پست نصب کرده بودند آن چنان که نتوانند صحنه جنگ و خون ریزی را شاهد باشند. این نکته هشدار دیگری بود به زنان و آنها را به اهمیت قضیه نیکوتر واقف می ساخت. برخی زنان گریستند و گروهی خواستار بازگشت به مدینه شدند و گروهی هم در این میان ساکت ماندند. و شب عاشورا نیز کلاس دیگری انجام گرفت. خطبه امام (علیه السلام) چاره ساز بود، تنها زنان و مردانی ماندند که قادر بودند پیام شهادت را به دیگران برسانند. و امام (علیه السلام) در روز عاشورا تسلی می داد و آینده را ترسیم می کرد و شیوه مقابله با سختی ها و شیوه عزاداری را آموزش می دادند. ( عبدالرزاق مقرم، مقتل الحسین، ص 298)
هدف از هشدارهای تربیتی و فرهنگی امام حسین(علیه السلام)
تعلیم و تربیت تدریجی، جدا کردن ثابت قدمان از سایرین و ایجاد آمادگی بیشتر خصوصاً در زنان و مقاوم ساختن آنها بود. آموزش و شیوه عزاداری که آه و واویلا نکردن گریبان چاک ندادن، سخنان دور از شأن و مقام خویش نگفتن، جایگاه و شخصیت و شأن خود را نیکو شناختن و حفظ کردن.
روز عاشورا، آخرین پیام را می دهد و می گوید آماده مصیبت باشید، لباسهای خود را بپوشید و بدانید که خداوند حامی شماست. و نجاتشان می دهد. و عاقبت شما را خیر قرار می دهد. و به این وسیله ایجاد امید و آرامش قلبی می نمود که البته برخی شیون و بی تابی کردن که علت آن ناشی از غم از دست دادن همسر و فرزندان نبود، بلکه از این جهت بود که مریدی مراد خود را از دست می دهد و شیون از اینکه با مرگ آن بزرگواران رشته دین از هم می گسلد. نور بشریت خاموش می شود و درخت امامت پژمرده می گردد. ( عباس قمی،در کربلا چه گذشت،ص83)

نوشته شده توسط خواهر ملیحه شعبانی