توكل
توكل
انسان متوكل، در همه كارهايش بر خداوند تكيه مي كند و اميدش را از غير او مي برد. خداوند منان نيز چنين انتظاري از بندگانش دارد:
« وَعَلَى اللَّهِ فَتَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ ؛ بر خدا توكل كنيد ، اگر ايمان داريد»1
رسول گرامي صلي الله عليه و آله و سلم نيز بر پايه روايتي معناي توكل را از جبرئيل امين چنين شنيدند:
معناي توكل اين است كه انسان يقين كند به اينكه سود و زيان و بخشش و حرمان به دست مردم نيست و بايد از آنها نااميد بود و اگر بنده اي به اين درجه از معرفت برسد كه جز براي خدا كاري نكند و جز به او به كسي اميدوار نباشد و از غير او نهراسد وغير از خدا چشم طمع به كسي نداشته باشد، اين همان توكل به خداست.2
كسي به نام علي بن سُويد از امام كاظم عليه السلام درباره تفسير آيه «وَمَن يَتَوَكل عَلَي الله فَهُوَ حَسبُهُ» پرسيدم و آن حضرت در پاسخ او مي فرمايد:
توكل مراتب گوناگون دارد، از جمله درجات توكل آن است كه در تمام امور به خدا توكل كني و از آنچه خدا براي تو مقدر كرده است، راضي باشي و بداني كه خدا براي تو جز خير و فضيلت نمي خواهد. نيز بداني كه در تمام اين امور اختيار با اوست؛ پس با واگذار كردن امور به او، به خدا توكل كن.3
انسان متوكل هرگز به مردم و دارايي هاي آنان اميدي ندارد.
امام سجاد عليه السلام در اين باره مي فرمايد:« تمام كسب خير را در قطع طمع از آنچه در دست مردم است مي دانم و آن كه به مردم در چيزي اميد نبسته باشد و همه كارهاي خويش را به خدا واگذارد خداوند همه خواسته هاي او را برآورده مي كند».4
رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم به متوكلان چنين مژده مي دهد:
« هر كس به خدا توكل كند، خدا هم، هزينه و روزي او را از جايي كه حساب نمي كند، بر آورده مي كند و هر كس به دنيا بپيوندد، خدا او را به آن وا مي گذارد.5
———————————-
1. مائده، 23
2.بحارالانوار، ج68، ص138.
3. همان
4. اصول كافي، ج2، ص127.
5. تنبيه الخواطر، ج1، ص222.