مدرسه علمیه قدسیه بهشهر

سر مطهر امام عليه السّلام در مجلس ابن زياد
حميد بن مسلم مى‏گويد: عمر بن سعد مرا خواست و نزد خانواده‏اش فرستاد تا پيروزى‏اى را كه خدا نصيبش كرده بود و سلامتى‏اش را به آنان مژده بدهم! از اين رو نزد خانواده‏اش رفتم و پيغام عمر بن سعد را به اطلاعشان رساندم. [آنگاه ديدم‏] ابن زياد جلوس كرده و فرستاده‏ها [با سرهاى كشته‏ها] بر او وارد مى‏شوند. «1» [قبيله‏] كنده با سيزده سر آمد، و قيس بن أشعث آنان را همراهى مى‏كرد، و هوازن با بيست سر وارد شد در حالى كه شمر بن ذى الجوشن مصاحبشان بود، [قبيله‏] تميم با هفده سر، بنى أسد با شش سر و مذحج با هفت سر و بقيه سپاه با هفت سر آمدند كه [مجموعا] هفتاد سر بود.
[ابن زياد] اجازه ورودشان را به قصر داد. آنان را وارد قصر كرد و به مردم إذن ورود داده شد. من در ميان واردين داخل [قصر] شدم، [ناگاه ديدم‏] سر حسين [عليه السّلام‏] پيش روى [ابن زياد] قرار گرفته، و با چوبدستى به بين دندانهاى ثنايايش مى‏زند. وقتى زيد بن ارقم آن [صحنه‏] را ديد نتوانست از چوبدستى زدن ابن زياد [به دندانهاى حسين‏] بگذرد. گفت: اين چوبدستى را از آن دندانها بردار! قسم به كسى كه الهى غير او نيست خودم ديدم دو لب رسول الله صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بر اين دو لب قرار گرفته و آن دو را مى‏بوسيد! بعد آن پير [زيد بن ارقم‏] به شدت گريست. ابن زياد گفت: خدا دو ديده‏ات را گريان بدارد! و الله اگر پير خرفتى كه عقلش زايل شده است نبودى، گردنت را مى‏زدم! [زيد بن ارقم‏] برخاست و بيرون رفت …
در حالى كه مى‏گفت: برده‏اى، «2» برده‏اى، را به شاهى گمارد، و او مردم را به بازيچه گرفت! شما اى جمعيت عرب بعد از امروز برده خواهيد شد! چرا كه پسر فاطمه را كشتيد و پسر مرجانه [ابن زياد] را حاكم كرديد! او بزرگانتان را خواهد كشت و اشرارتان را به بردگى خواهد گرفت، به ذلت و خوارى رضا داده‏ايد! دور باد كسى كه به خوارى و ذلت راضى شود! وقتى بيرون رفت، شنيدم مردم مى‏گفتند: و الله زيد بن ارقم حرفى زد كه اگر ابن زياد مى‏شنيد او را مى‏كشت! «3»
________________________________________
ابو مخنف كوفى، لوط بن يحيى - سليمانى، جواد، نخستين گزارش مستند از نهضت عاشورا / ترجمه وقعة الطفّ، 1جلد، مؤسسه آموزشى پژوهشى امام خمينى - قم، چاپ: دوم، 1380 ش.ص194
(1) تاريخ طبرى، 5/ 456، به نقل از أبى مخنف از سليمان بن أبى راشد از حميد بن مسلم.
2) منظور اينست كه يزيد كه برده‏اى بيش نيست ابن زياد را به پادشاهى كوفه گمارد. وجه برده خوان يزيد اينست كه جدش ابو سفيان و پدرش معاويه از آزادشدگان پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بودند چرا كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم طبق دستورات اسلامى پس از فتح مكه مى‏توانست آنان را به بردگى بگيرد ولى بر اساس مصالحى چنين نكرد و آنان را عفو نمود، فرمود: «أنتم الطلقاء»: شما آزاديد! از اين رو يزيد كه فرزند كسى بود كه روزى به بردگى رفته بود برده محسوب مى‏شده، چرا كه طبق دستور اسلام فرزند عبد هم عبد به حساب مى‏آيد.
3) تاريخ طبرى، 5/ 456، به نقل از أبى مخنف از سليمان بن أبى راشد از حميد بن مسلم، با كمى جابجايى و ادامه پاورقى در صفحه بعد شيخ مفيد جريان اعتراض زيد بن ارقم به ابن زياد را بدون ذكر سخنانى كه هنگام خروج از مجلس گفته است نقل نموده است، ر ك: ارشاد، 2/ 114.