مدرسه علمیه قدسیه بهشهر

عنوان پايان نامه: جايگاه سخن و سكوت در آيات و روابات

استاد راهنما: علي رضا رضاييان

استاد داور: حجت الاسلام ابوالفضل اصغري

پژوهشگر: ملكيه اسماعيلي

دفاع: زمستان 1391

چكيده :

چکیده:
پژوهش حاضر با عنوان« جایگاه سخن و سکوت در آیات و روایات» است که از روش کتابخانه ای و توصیفی استفاده شده است. سخن به معنای کلام و گفتار است و سکوت به معنای خاموش و ترک سخن گفتن است و در این پژوهش سعی شده به جایگاه این دو در آیات و روایات پرداخته شود. از آنجایی که سخن مهمترین ابزار ارتباط بین انسان هاست لذا نطق عامل امتیاز انسان از موجودات دیگر است. از منظر آیات و روایات سخن از جایگاه و ارزش و الایی برخوردار است. مانند صداقت و راستگویی، ادب در گفتار، تواضع و فروتنی، خوش گویی و کم گویی، پرهیز از گفتار زشت و … که بر هر گوینده ی سخن لازم می داند که این موارد را رعایت کند. سخن گفتن چارچوب و محدوده ای دارد که گوینده ی سخن باید تمامی جوانب سخنی را که می خواهد بر زبان آورد بسنجد و سپس آن را ابراز کند. مانند این روایت از امیر المؤمنین(علیه السلام): که قلب احمق در دهان او، زبان عاقل در قلب او قرار دارد». همچنین گفتار آدمی باید همراه با عمل باشد و در آیات متعددی، گفتار بدون عمل را مورد نکوهش و مذمت قرار داده است و علت این تأکید این است که امر کننده ی به خیر باید خود عمل کننده ی به آن باشد. زبان علاوه بر اینکه فوایدی دارد از طرفی از مضرترین عضوهاست. همانا بیشترین رذائل از جمله دروغ، تهمت، غیبت، استهزاء و … همگی از آفت های زبان هستند که باعث هلاکت انسان می شود. برای سکوت هم آثار و فوایدی است که در روایات بر آن تأکید شده که باعث دور شدن شیطان از آدمی می شود و در امر دین هم کمک و مساعدت خواهد کرد. از جمله زمانی هایی که سکوت کردن شایسته نیست، سکوت در مقابل فساد و ظلم، گرفتن حق مظلوم از ظالم است. در نتیجه باید گفت با وجود اینکه برای سخن مفاسدی وجود دارد در صورتی که بتوان از آن مفاسد در امان بود پس سخن گفتن بهتر از سکوت و خاموشی است زیرا با سخن گفتن است که می شود نظرات و عقاید خود را به دیگران فهماند و به وسیله ی سخن است که پیامبران و امامان با مردم ارتباط برقرار کرده و آنها را ارشاد و راهنمایی می کنند. بنابراین هدف از این تحقیق شناخت جایگاه سخن و سکوت در آیات و روایات است.

 جهت دريافت اصل پايان نامه به كتابخانه مدرسه علميه قدسيه خواهران بهشهر مراجعه شود.