مدرسه علمیه قدسیه بهشهر

عنوان پایان نامه: نماز مطلوب و مقبول از دیدگاه قرآن و سنت

پژوهشگر: سمیه آخوندی

استاد راهنما: سید حسینعلی محمدی متکازینی

سال دفاع: تابستان 1387

چکيـــــــده

اين تحقيق شامل پنج بخش است، در بخش اوّل به تعريف نماز، نماز در اديان و فلسفه و اسرار وجوب نماز پرداختيم. نماز يعني پرستش، نياز، سجود و بندگي که لفظ عربي آن صلوة است که ابتدا براي دعا به صورت مطلق به کار مي رفت و سپس در دين اسلام براي عمل خاصّي که همان نماز است مورد استفاده قرار گرفت. اين عبادت مختص اسلام نيست بلکه در همه ي اديان وحياني و حتّي برخي اديان غير وحياني نيز وجود داشته، فقط کيفيّت و کميّت آن ها با هم فرق مي کند. وجوب نماز در همه ي اديان به فطرت خداجويي و خدا پرستي انسان برمي گردد. به عبارتي شايد فلسفه ي وجوبي نماز نيز همين باشد که غريزه ي خدا پرستي انسان ارضاء شود.
نماز مناجاتي است بين بنده ي ضعيف و خداي قوي و بي شک سخن گفتن با اين مخاطب قوي آداب به خصوصي دارد. بخش دوّم شامل همين آداب و ويژگي هاي نماز مطلوب است. اين     ويژگي ها عبارتند از اخلاص که همان پاک بودن نيّت از انگيزه ي غير الهي است، نشاط، طمأنينه، علم، حضور قلب، خشوع و خضوع، تفکّر، خوف و رجا، اقامه ي نماز به صورت جماعت، نماز اوّل وقت، زينت براي نماز، مسواک زدن و عطر و بوي خوش.
يعني نماز مطلوب بايد با خلوص نيّت و شور و شعف و همراه با آرامش کافي باشد. در عين حال از روي علم و معرفت و توجّه قلبي به ذات اقدس خداوند اقامه شود و بهتر است که در اوّل وقت و به صورت جماعت خوانده شود.
علاوه بر موارد ذکر شده شرايطي وجود دارد که رعايت شان باعث رشد معنوي انسان مي شود. در بخش سوّم به اين شرايط مي پردازيم که عبارتند از شرط اعتقادي، شرط سياسي، شرط اخلاقي، شرط اجتماعي و شرط خانوادگي. يعني اگر انسان بدون ايمان و باور قلبي و بدون رهبري رهبر آسماني نماز بخواند يا با وجود خواندن نماز خويشتن را از گناهان حفظ نکند، از اداء ماليات هاي اسلامي پرهيز کند و اخلاق انساني نداشته باشد اعمالش مورد قبول خداوند واقع نمي شود.
البته مواردي نيز هست که عدم مراعاتشان باعث زيان و نقصان نماز مي شود که در بخش چهارم از آن ها تحت عنوان موانع پذيرش نماز نام بردم.
موانع پذيرش نماز عبارتند از پر خوري، نداشتن تقوا، دوري کردن از خويشان، عاق والدين، حرام خواري، نگاه آلوده و ناپاک، آزردن همسر و …
در پايان با توجّه به اهمّيتي که براي نماز ذکر شد قطعاً ترک آن نيز عواقبي را در بر خواهد داشت لذا در بخش پنجم به عواقب ترک نماز پرداختم که عبارتند از سختي دنيا، ضلالت و گمراهي، سخت ترين عذاب دوزخ شامل حال بي نماز مي شود. مرگ ترک کننده ي نماز، چرا که پس از مرگش بدن او با مردار فرقي ندارد و لعن و نفرين الهي شامل حالش مي شود.

برای دریافت کامل پایان نامه به کتابخانه مدرسه علمیه قدسیه بهشهر مراجعه شود.