مدرسه علمیه قدسیه بهشهر

حضور طلاب مدرسه علميه قدسيه خواهران بهشهر در راهپيمايي باشكوه 22 بهمن 1394 به روايت تصوير

مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران
مدرسه علمیه قدسیه شهرستان بهشهر
پایان نامه سطح (2)(کارشناسی)

عنوان موضوع : حقوق مالی و معنوی زن از منظر اسلام
استاد راهنما : سرکار خانم سیده نرجس ساداتی
استاد داور : جناب آقای حجت الاسلام ابوالفضل اصغری
پژوهشگر : آمنه آهنگر
آذر  1394

چکیده
تحقیق حاضر با عنوان حقوق مالی و معنوی زن از منظر اسلام می باشد که با روش کتابخانه ای یعنی اسناد و مدارکی صورت گرفته است و پردازش نیز توصیفی – تحلیلی است . و با هدف رسیدن به معنا و مفهوم حق ، حق مهریه و نفقه زن ، حق ارث و دیه زن ، حقوق معنوی زن ، به رشته تحریر در آمده است . دین مبین اسلام با نگاهی خاص به شخصیت زن و روحیات او و توجه ویژه به این خلقت خداوند ، حقوق و تکالیفی را برای وی در نظر گرفته است . از جمله حقوقی که زن از آن برخوردار است : حق مهریه ، نفقه ، ارث و دیه می باشد . حق در لغت به معنای ثبوت و ضد باطل آمده و در اصطلاح حکم مطابق با واقع را حق گویند . مهریه ، امر با ارزشی است که در عقد ازدواج از سوی مرد به زن داده می شود که نشانه صداقت مرد نسبت به همسرش می باشد . نفقه نیز هزینه ها و مایحتاج زندگی است که مرد باید برای همسر خود فراهم کند مانند لباس ، خوراک ، هزینه های درمان و . . . . ارث به معنای دارایی و اموال فرد متوفی است که به باز ماندگان نسبی و سببی وی تعلق می گیرد . دیه نیز مالی است که به سبب جنایت بر نفس یا عضو به مجنی علیه یا به ولی یا اولیاء دم او داده می شود . این مجموعه حقوق مالی است که به زن تعلق گرفته و مرد موظف به ادای آن است چنانچه خداوند در آیه 4 سوره نساء می فرماید : « وَ آتُو النِّسَاءَ صَدُقاتِهِنَّ نِحلَهً فَإِن طِبنَ لَکُم عَن شَیءٍ مِنهُ نَفساً فَکُلُوهُ هَنیئاً مَریئاً » . در کنار این حقوق مالی ، زن دارای مجموعه دیگری از حقوق با عنوان حقوق معنوی است که شامل ؛ احترام به زن ، مباشرت نیکو ، خوش اخلاقی نسبت به زن و . . . می باشد . حقوق معنوی اساس و زیر بنای زندگی خانوادگی است . و آنچه باعث قوام و پایداری و گرمای زندگی زناشوئی می شود رعایت حقوق معنوی است .
صرف ادای حق مالی با توجه به اهمیت و ارزش والای آن رفع مسئولیت برای مرد نمی کند . خداوند در آیه 4 سوره نساء امر به پرداخت مهریه فرمودند همچنین در آیه 19 سوره نساء فرمودند : « وَ عَاشِرُوهُنَّ بِالمَعرُوفِ » یعنی امر به حسن معاشرت کردند که با همسر خود به نیکوئی و مهربانی رفتار کنید . امام علی ( علیه السلام ) نیز در نهج البلاغه در نامه 31 به فرزندش حضرت مجتبی ( علیه السلام ) فرمودند : زن گل است نه قهرمانی سخت کوش ، پس در همه حال با او مدارا کن و با وی به خوبی همنشینی کن تا زندگی ات با صفا شود . امیرالمؤمنین (علیه السلام ) صفا و گرمای زندگی را در برخورد نیکو و شایسته با زن می دانستند و به این امر فرمان دادند . اهلیت و شایستگی و مقام زن از نظر اسلام کمتر از مرد نیست . زن در آئین اسلام سهم بسزائی در خانواده و اجتماع دارد به همین دلیل با تأملی بیشتر در آیات و روایت در این باره در می یابیم که خطاب الهی به زن ، لحن و خطاب ویژه ای است که نشان دهنده جایگاه ارزشمند وی نزد خداوند و زندگی خانوادگی و اجتماعی است .

واژگان کلیدی
1- مهریه : مهر جمع مهور ، آنچه به همسرش هنگام ازدواج می دهد .1
2- نفقه : بخشش و خرج کردن ، خرج زندگی خود و همسر و خانواده ، آنچه در راه خدا به کسی بخشند ، هزینه ها و مخارج خانواده ، پول خرج شده .2
3- ارث : انتقال مال یا دارائی متوفی به دیگری ( خویشاوندان نسبی یا سببی ) بدون عقد .3
4- دیه : دیه مالی است که به سبب جنایت بر نفس یا عضو به مجنی علیه یا به ولی یا اولیاء دم او داده می شود .4
5- حسن معاشرت : به معنای رفتار نیکو و پسندیده است ( زن و شوهر باید نسبت به یکدیگر اخلاق و رفتار نیکو داشته باشند ) .
6- قانون مدنی : مجموعه قوانین مدون در مورد اشخاص و حقوقشان ، اموال ، مالکیت ، شرایط مالکیت ، انواع عقود و . . . می باشد .

———————–

1.ابراهیم ، عبدالعظیم انیس ، المعجم الوسیط ، ج 3 ، چاپ 6 ، بی جا ، نشر الثقافه الاسلامی ، 1374 ، ص 889
2.آذرتاش آذر نوش ، فرهنگ عربی فارسی معاصر ، چاپ 2 ، تهران ، نشر نی ، 1379 ، ص 707
3.احمد بن محمد فیومی ، مصباح المنیر ، همان ، ص 373
4.منصور جهانگیر ، قانون مجازات اسلامی ، چاپ 15 ، تهران ، انتشارات آگاه ، 1381، ماده 294

تحقيق حاضر در كتابخانه قدسيه موجود مي باشد.

پایان نامه سطح 2 (کارشناسی)
عنوان: بررسی افسردگی از منظر قرآن، حدیث، روان شناسی و شیوه های درمان آن
استاد راهنما: مطهره السادات موسوی کنتی
استاد داور: حجت الاسلام والمسلمین ابوالفضل اصغری
پژوهشگر: سمیّه طوسی
آذر 94

چکیده
این تحقیق با عنوان «بررسی افسردگی از منظر قرآن، حدیث و روان شناسی و شیوه های درمان آن » و با هدف بررسی افسردگی از منظر قرآن، حدیث و روان شناسی و شیوه های درمان آن انجام شده است. روش این تحقیق کتابخانه ای است و جمع آوری اطلاعات و مطالب از طریق فیش برداری بوده و تحلیل نیز توصیفی و تبیینی می باشد.
افسردگی یک اختلال روانی شایع است که به عللی از قبیل استرس، اضطراب، نارضایتی های روانی – اجتماعی و شکست در زندگی ایجاد می شود و شخص مبتلا دارای علائمی چون غمگینی طولانی، گریه¬ی غیرقابل کنترل و غیرقابل توضیح، احساس سستی و کاهش انرژی، احساس گناه و پوچی، از دست دادن اعتماد به نفس، احساس ناامیدی و بی‌پناهی و انزوا می باشد. افسردگی در درجات خفیف، متوسّط و شدید وجود دارد.در آیات و روایات متعدّدی از کلماتی مانند “حزن” و “همّ"برای بیان افسردگی استفاده شده است: «اَلَا اِنَّ اَولِیاءَ اللهِ لَا خَوفٌ عَلَیهِم وَ لَا هُم یَحزَنُونَ؛ همانا دوستان خدا نه ترسی بر آن هاست و نه اندوهگین می شوند».
نتایج این تحقیق نشان داد که علّت های مختلفی در ایجاد احزن و افسردگی مؤثّر است که اساسی ترینآن خطا ای شناختی و افکار و عقاید منفی است و بهتریننظریّه در زمینه¬ی شادکامی با اعتقاد به توحید اسلامی حاصل می شود. درمان¬های روان شناسی و دینی مختلفی برای حزن و افسردگی وجود دارد.به ویژه دین اسلام برنامه¬های شناختی،رفتاری و عاطفی متعدّدی در درمان این بیماری ارائه داده است و این خود می تواند زمینه ای برای تبلیغ کامل¬ترین دین آسمانی باشد.
واژگان کلیدی: افسردگی، حدیث، روان شناسی، درمان.

تحقيق نامبرده در كتابخانه قدسيه موجود مي باشد.

 ثواب كسى كه سواره يا پياده به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام برود و خواندن و مناجات حق تعالى زائر قبر مطهّر را
حديث اوّل ترجمه:
(1) پدرم رحمة اللَّه عليه و جماعتى از مشايخ و اساتيدم، از سعد بن عبد اللَّه و محمّد ابن يحيى و عبد اللَّه بن جعفر حميرى و احمد بن ادريس جملگى از حسين بن عبيد اللَّه، از حسن بن على بن ابى عثمان، از عبد الجبّار نهاوندى از ابو سعيد، از حسين بن ثوير بن أبى فاخته، وى مى‏گويد:
حضرت ابو عبد اللَّه عليه السّلام فرمودند:
اى حسين! كسى كه از منزلش بيرون آيد و قصدش زيارت قبر حضرت حسين ابن على عليهما السّلام باشد اگر پياده رود خداوند منّان به هر قدمى كه برمى‏دارد يك حسنه برايش نوشته و يك گناه از او محو مى‏فرمايد تا زمانى كه به حائر برسد و پس از رسيدن به آن مكان شريف حق تبارك و تعالى او را از رستگاران قرار مى‏دهد تا وقتى كه مراسم و اعمال زيارت را به پايان برساند كه در اين هنگام او را از فائزين محسوب مى‏فرمايد تا زمانى كه اراده مراجعت نمايد در اين وقت فرشته‏اى نزد او آمده و مى‏گويد:
رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم سلام رسانده و به تو مى‏فرمايد:
از ابتداء عمل را شروع كن، تمام گناهان گذشته‏ات آمرزيده شد.
حديث دوّم ترجمه:
(1) پدرم رحمة اللَّه عليه، از سعد بن عبد اللَّه و محمّد بن يحيى، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل، از صالح بن عقبه، از بشير دهّان، وى مى‏گويد:
حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام فرمودند:
شخصى كه به زيارت قبر حضرت حسين بن على عليهما السّلام مى‏رود، زمانى كه از اهلش جدا شد با اولين گامى كه برمى‏دارد تمام گناهانش آمرزيده مى‏شود سپس با هر قدمى كه برمى‏دارد پيوسته تقديس و تنزيه شده تا به قبر برسد و هنگامى كه به آنجا رسيد حق تعالى او را خوانده و با وى مناجات نموده و مى‏فرمايد:
بنده من! از من بخواه تا به تو اعطاء نمايم، من را بخوان اجابتت نمايم، از من طلب كن به تو بدهم، حاجتت را از من بخواه تا برايت روا سازم.
راوى مى‏گويد، امام عليه السّلام فرمودند:و بر خداوند متعال حق و ثابت است آنچه را كه بذل نموده اعطاء فرمايد.
حديث سوّم ترجمه:
(1) و با اسناد حديث قبلى از صالح، از حارث بن مغيره، وى مى‏گويد:
حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام فرمودند:
خداوند متعال فرشتگانى دارد كه موكّل قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏باشند هنگامى كه شخص قصد زيارت آن حضرت را مى‏نمايد حق تعالى گناهان او را در اختيار اين فرشتگان قرار مى‏دهد و زمانى كه وى قدم برداشت فرشتگان تمام گناهانش را محو مى‏كنند و سپس قدم دوّم را كه برداشت حسناتش مضاعف و دو چندان مى‏كنند و پيوسته با قدم‏هائى كه برمى‏دارد حسناتش مضاعف مى‏گردد تا به حدّى مى‏رسد كه بهشت برايش واجب و ثابت مى‏گردد، سپس اطرافش را گرفته و تقديسش مى‏كنند و فرشتگان آسمان نداء داده و مى‏گويند:زوّار دوست دوست خدا را تقديس نمائيد.
كامل الزيارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 434
و وقتى زوّار غسل كردند حضرت محمّد صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم ايشان را مورد نداء قرار داده و مى‏فرمايد:
اى مسافران خدا! بشارت باد بر شما كه در بهشت با من هستيد.سپس امير المؤمنين عليه السّلام به ايشان نداء نموده و مى‏فرمايد: من ضامنم كه حوائج شما را بر آورده نموده و بلاء را در دنيا و آخرت از شما دفع كنم، سپس پيامبر اكرم صلّى اللَّه عليه و آله و سلّم با ايشان از طرف راست و چپ ملاقات فرموده تا بالأخره به اهل خود بازگردند.
حديث چهارم ترجمه:
(1) على بن الحسين بن موسى بن بابويه و جماعتى رحمة اللَّه عليهم، از سعد بن عبد اللَّه، از حسن بن علىّ بن عبد اللَّه بن مغيره، از عبّاس بن عامر، از جابر مكفوف، از أبى الصّامت، وى مى‏گويد:
كامل الزيارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 435
از حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام شنيدم كه مى‏فرمودند:
كسى كه پياده به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود خداوند متعال به هر قدمى كه بر مى‏دارد هزار حسنه برايش ثبت و هزار گناه از وى محو مى‏فرمايد و هزار درجه مرتبه‏اش را بالا مى‏برد سپس فرمودند:
وقتى به فرات وارد شدى ابتداء غسل كن و كفش‏هايت را آويزان نما و پاى برهنه راه برو و مانند بنده ذليل راه برو و وقتى به درب حائر رسيدى چهار مرتبه تكبير بگو سپس اندكى حركت كن باز چهار بار تكبير گفته بعد به طرف بالاى سر حضرت برو و در آنجا بايست و سپس چهار مرتبه تكبير بگو و نزد قبر نماز بخوان و از خداوند متعال حاجت خود را بخواه.
حديث پنجم ترجمه:
(1) محمّد بن جعفر رزّاز، از محمّد بن الحسين، از محمّد بن اسماعيل بن بزيع، از صالح بن عقبه، از عبد اللَّه بن هلال، از حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام نقل كرده، وى گفت:
محضر امام عليه السّلام عرض كردم: فدايت شوم كمترين ثواب و اجرى كه براى زائر قبر حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏باشد چيست؟
كامل الزيارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 436
حضرت فرمودند:
اى عبد اللَّه! كمترين پاداشى كه براى او است اينكه: خداوند متعال خود و اهلش را حفظ كرده تا به خويشانش باز گردد و وقتى روز قيامت شد خداوند متعال حافظ او خواهد بود.
حديث ششم ترجمه:
(1) پدرم رحمة اللَّه عليه از حسين بن حسن بن ابان، از محمّد بن اورمه از كسى كه برايش حديث گفته، از على بن ميمون صائغ، از حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام نقل كرده كه آن حضرت فرمودند:
اى على! قبر حسين عليه السّلام را زيارت كن و ترك مكن.
عرض كردم: ثواب كسى كه آن حضرت را زيارت كند چيست؟
حضرت فرمودند:
كسى كه پياده زيارت كند خداوند بهر قدمى كه برمى‏دارد يك حسنه برايش نوشته و يك گناه از او محو مى‏فرمايد و يك درجه مرتبه‏اش را بالا مى‏برد و وقتى به زيارت رفت حق تعالى دو فرشته را موكّل او مى‏فرمايد كه آنچه خير از دهان او خارج مى‏شود را نوشته و آنچه شر و بد مى‏باشد را ننويسند و وقتى برگشت با او وداع كرده و به وى مى‏گويند:
اى ولىّ خدا گناهانت آمرزيده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهل بيت رسولش مى‏باشى و خداوند هرگز چشمانت را به آتش جهنم بينا نمى‏كند و آتش نيز تو را ابدا نخواهد ديد و تو را طعمه خود نخواهد نمود.
حديث هفتم ترجمه:
(1) پدرم رحمة اللَّه عليه، از سعد بن عبد اللَّه و عبد اللَّه بن جعفر حميرى، از احمد بن محمّد بن خالد برقى، از پدرش از عبد العظيم بن عبد اللَّه بن الحسن، از حسن بن حكيم النخعى، از ابى حمّاد اعرابى، از سدير صيرفى، وى مى‏گويد:
محضر ابى جعفر عليه السّلام بوديم پس جوانى قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را متذكر شد.
كامل الزيارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 438
حضرت ابو جعفر عليه السّلام بوى فرمود:
بنده‏اى به زيارت حضرت نرفته و قدمى برنداشته مگر آنكه حقتعالى براى او يك حسنه نوشته و يك گناه از او پاك مى‏كند.
حديث هشتم ترجمه:
(1) محمّد بن عبد اللَّه بن جعفر حميرى، از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد الرحمن بن حماد بصرى، از عبد اللَّه بن عبد الرحمن اصم از عبد اللَّه بن مسكان، از حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام، نقل كرد كه آن حضرت فرمودند:
كسى كه از شيعيان ما بوده و حسين عليه السّلام را زيارت كند از زيارت برنگشته مگر آنكه تمام گناهانش آمرزيده مى‏شود و براى هر قدمى كه برمى‏دارد و هر دستى كه بالا مى‏رود و اسبش را حركت داده و مى‏راند هزار حسنه ثبت شده و هزار گناه محو گشته و هزار درجه مرتبه‏اش بالا مى‏رود.
كامل الزيارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 439
حديث نهم ترجمه:
(1) محمّد بن جعفر قرشى رزّاز از دائى خود محمّد بن الحسين بن ابى الخطّاب، از احمد بن بشير سرّاج، از ابو سعيد قاضى، وى گفت:
حضرت ابى عبد اللَّه عليه السّلام در غرفه كوچكى كه داشتند نزول اجلال داشتند و مرازم نيز در خدمت آن جناب بود من بر ايشان داخل شدم، شنيدم حضرت مى‏فرمودند:
كسى كه پياده به زيارت قبر حضرت امام حسين عليه السّلام برود خداوند متعال به هر گامى كه برداشته و به هر قدمى كه از زمين بلند نموده و بر آن نهاده ثواب آزاد كردن بنده‏اى از اولاد حضرت اسماعيل را مى‏دهد.
و كسى كه با كشتى به زيارت آن حضرت رود و در اثناء كشتى چپ شده و سرنشينانش را در آب بريزد منادى از آسمان نداء مى‏كند:
خوشا به حال شما و گوارا باد بر شما بهشت.
كامل الزيارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 440
حديث دهم ترجمه:
(1) پدرم رحمة اللَّه عليه و على بن الحسين، از سعد بن عبد اللَّه، از محمّد بن احمد بن حمدان قلانسى، از محمّد بن الحسين المحاربى، از احمد بن ميثم، از محمّد بن عاصم، از عبد اللَّه بن نجّار نقل كرده، وى گفت:حضرت ابو عبد اللَّه عليه السّلام به من فرمودند:
آيا به زيارت حضرت امام حسين عليه السّلام مى‏رويد؟ و آيا بر كشتى سوار مى‏شويد و به زيارت آن حضرت مى‏رويد؟
عرض كردم: بلى.
حضرت فرمودند:آيا مى‏دانى هر گاه كشتى شما را در دريا واژگون كند منادى ندا مى‏كند:آگاه باشيد! خوشا بحال شما، بهشت بر شما گوارا باد.
________________________________________
ابن قولويه، جعفر بن محمد - ذهنى تهرانى، محمد جواد، كامل الزيارات / ترجمه ذهنى تهرانى، 1جلد، انتشارات پيام حق - تهران، چاپ: اول، 1377 ش. ص431 الي 440

هفته كتاب و كتابخواني گرامي باد